Op LinkedIn trok een video van het laatste optreden van Etwin Grootscholten, dichter van de provincie Zuid-Holland, mijn aandacht. Het was – in eerste instantie – vooral het fenomeen provinciedichter dat mijn interesse wekte. Ik kende dat niet en vroeg mij af waarom provincies dichters aanstellen.
De toegevoegde waarde van een provinciedichter
Wat zegt Etwin Grootscholten met zijn 5 jaar ervaring over de toegevoegde waarde van de provinciedichter? Bij de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie en de statenontmoeting, als het netwerk van de commissaris van de Koning bij elkaar komt, droeg Etwin altijd een gedicht voor. Hij typeert die voordrachten als: poëtisch reflecteren op het reilen en zeilen van de provincie. Hij wil met zijn gedichten bijdragen aan een andere manier van kijken naar de provincie en provinciaal beleid. Dat kan trouwens ook op heel andere wijze dan met voordrachten bij officiële bijeenkomsten. Een van zijn gedichten toont zich als de Plantagebrug in Delft open gaat.
Wat een aftrap met een gedicht teweeg kan brengen
Persoonlijk vind ik bijzonder interessant wat hij vertelt over de verzoeken die hij kreeg van collega’s wanneer zij een conferentie of symposium organiseerden. Hij maakte dan een gedicht over het thema van de bijeenkomst. Denk aan thema’s als cultureel erfgoed, molens, infrastructuur. Was de aftrap van die bijeenkomst met zo een gedicht, dan merkte hij op dat iedereen gelijk in een ‘ander standje’ stond. Er gebeurde iets anders, niet het gebruikelijke voorstelrondje. Een gedicht dwingt aandacht af, het is stil, er is focus. Zijn oogmerk was met zijn gedicht aan te zetten tot andere zienswijzen. “Een of twee regels waarvan de deelnemer dacht “hier móet ik iets mee, hier kán ik iets mee. Dit ben ík”. Kortom: te inspireren.
Een kort interview met Etwin 24 juni 2021 op Radio 5 is hier te beluisteren.
Meer over de kunst om bijeenkomst op een andere manier vorm te geven lees je in mijn artikel met tekst uit het boek The Art of Gathering van Priya Parker.
Het fenomeen provinciedichter
We kennen een dichter des vaderland, we kennen stadsdichters, maar het fenomeen provinciedichter is minder bekend. Friesland heeft sinds 2017 een Dichter fan Fryslân. Overijssel heeft een ‘Dichter bij Overijssel’ zoals de officiële titel luidt, al sinds 2009 en stelde in 2018 een dichtersgilde van vier jonge dichters aan. De provincie Zuid-Holland benoemde in 2016 zijn eerste provinciedichter, Etwin Grootscholten.
Meer provincies met provinciedichters heb ik niet kunnen ontdekken. Aan de benoeming tot provinciedichter is veelal de verplichting verbonden om jaarlijks een bepaald aantal gedichten te schrijven die de provinciale actualiteit betreffen en enkele formele en informele optredens te geven. Als oogmerk van de aanstelling van de Dichter fan Fryslân noemt Friesland het Friese gedicht bij een zo breed mogelijk publiek onder de aandacht te brengen. Overijssel spreekt over literaire ambassadeurs en over poëzie verbinden aan de provincie.
Foto: Provincie Zuid-Holland